Γράφει ο νεφρολόγος Δημήτριος Καραθανάσης


Λευκωματουρία (πρωτεϊνουρία) είναι η κατάσταση που προσδιορίζεται από την παρουσία συνολικού λευκώματος (πρωτεϊνης) στα ούρα σε ποσότητα που ξεπερνά τα 150 mg /24ωρο. Μη νεφρωσικού εύρους λευκωματουρία χαρακτηρίζεται το εύρος 150-3500 mg /24ωρο ενώ νεφρωσικού εύρους τα επίπεδα πάνω από 3500 mg /24ωρο.
Ειδικότερα για την πρωτεϊνη αλβουμίνη χρησιμοποιούμε τον όρο αλβουμινουρία για την παρουσία αλβουμίνης στα ούρα σε ποσότητα μεγαλύτερη των 30 mg /24ωρο. Μέτρια αλβουμινουρία ή μικροαλβουμινουρία χαρακτηρίζουμε το εύρος 30-300 mg /24ωρο ενώ σοβαρή αλβουμινουρία ή μακροαλβουμινουρία τα επίπεδα πάνω από 300 mg /24ωρο.
Συνήθως διακρίνουμε τις παρακάτω μορφές λευκωματουρίας:
- Παροδική/Εμμένουσα
Παροδική χαρακτηρίζεται η λευκωματουρία που εμφανίζεται μετά από πυρετό, έντονη σωματική καταπόνηση ή πολύωρη ορθοστασία ιδίως σε ψηλά και αδύνατα άτομα. Δεν ξεπερνά τα 1000 mg /24ωρο και υποχωρεί με την άρση του αιτίου. Εμμένουσα χαρακτηρίζεται η λευκωματουρία που επιμένει σε όλες τις μετρήσεις.
- Αλβουμινουρία/Πρωτεϊνουρία χαμηλού μοριακού βάρους
Χρησιμοποιούμε τον όρο αλβουμινουρία όταν στην αποβαλλόμενη ποσότητα πρωτεϊνης προεξάρχει η αλβουμίνη ενώ αντίστοιχα τον όρο πρωτεϊνουρία χαμηλού μοριακού βάρους όταν προεξάρχουν άλλες πρωτεϊνες με μοριακό βάρος χαμηλότερο της αλβουμίνης.
- Σωληναριακή/Υπερχείλισης/Σπειραματική
Προκύπτουν αντίστοιχα από μειωμένη επαναρρόφηση πρωτεϊνών από τα νεφρικά σωληνάρια, αυξημένη παραγωγή παθολογικής πρωτεϊνης και βλάβη των σπειραμάτων που αποτελούν τις βασικές δομικές λειτουργικές μονάδες των νεφρών
Η εμμένουσα λευκωματουρία μπορεί να είναι αποτέλεσμα αρτηριακής υπέρτασης, παχυσαρκίας, σακχαρώδη διαβήτη, λοιμώξεων, νεοπλασμάτων, λήψης φαρμάκων και πληθώρας πρωτοπαθών ή άλλων δευτεροπαθών σπειραματοπαθειών.
Χαμηλά επίπεδα πρωτεϊνουρίας μπορεί να μη συνοδεύονται από συμπτώματα ή ακόμη και να αποτελούν τυχαίο εύρημα στα πλαίσια προληπτικού ελέγχου. Αντίθετα, μεγαλύτερη ποσότητα πρωτεϊνης και ιδίως σε επίπεδα νεφρωσικού εύρους παρουσιάζει αφρώδη ούρα, οιδήματα και ιδίως κάτω άκρων, αύξηση του σωματικού βάρους και πληθώρα άλλων συμπτωμάτων που σχετίζονται με το αιτιογενές νόσημα.
Η εμμένουσα λευκωματουρία αποτελεί σοβαρή ένδειξη νεφρικής βλάβης και απαιτεί εκτενή και ενδελεχή διερεύνηση. Ο έλεγχος συνίσταται σε:
- Λήψη λεπτομερούς ιστορικού
- Αναλυτική και κατά συστήματα κλινική εξέταση
- Εργαστηριακό έλεγχο
Πέραν της γενικής εξέτασης ούρων που εντοπίζει την αλβουμινουρία, η καθοριστική εξέταση που προσδιορίζει την ποσότητα του συνολικού λευκώματος στα ούρα είναι η συλλογή ούρων 24ώρου. Η ποσοτικοποίηση της λευκωματουρίας πρέπει αλγοριθμικά και κατά περίπτωση να ακολουθηθεί από πληθώρα αιματολογικών, βιοχημικών, ανοσολογικών και απεικονιστικών εξετάσεων.
Η θεραπεία της λευκωματουρίας διαχωρίζεται σε:
- Γενική
Στοχεύει μέσω ειδικών φαρμάκων στη μείωση της ποσότητας του αποβαλλόμενου λευκώματος και στην αντιμετώπιση επιπλοκών μέσω δίαιτας χαμηλής σε αλάτι και φαρμάκων όπως διουρητικά, αντιϋπερτασικά και αντιπηκτικά.
- Ειδική
Στοχεύει στην αντιμετώπιση του αιτιογενούς νοσήματος και επιτυγχάνεται με την εφαρμογή της κατάλληλης κατά περίπτωση φαρμακευτικής αγωγής.
Το παρόν άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν αποτελεί θεραπευτική οδηγία ή αγωγή καθώς αυτή μπορεί να δοθεί εξατομικευμένα μόνο από το θεράποντα ιατρό μετά από προσεκτική λήψη ιστορικού, πραγματοποίηση κλινικής εξέτασης και διεκπεραίωσης των αναγκαίων παρακλινικών εξετάσεων.